بهتر است سوشال مدیا مارکتینگ را با یک مثال ساده شروع کنیم. فرض کنید یکی از بهترین بیلبوردهای شهر تهران را به مبلغ بالایی برای تبلیغ کسب‌وکارتان اجاره کرده‌اید، اگرچه این کار هزینه بالایی دارد اما باعث می‌شود که روزانه درصد بالایی از ساکنین تهران شاهد محصول یا خدمات ارائه‌شده توسط کسب‌وکار شما باشند. حالا تصور کنید که پستی را در بزرگ‌ترین پلتفرم‌های رسانه اجتماعی جهان، مثل فیس‌بوک یا اینستاگرام منتشر کنید. در این حالت، میلیاردها کاربر از سراسر جهان می‌توانند شاهد پست مربوط به کسب‌وکار شما باشند.
این مقایسه ساده، به شما کمک می‌کند که تصور بهتری از قدرت و مقیاس بازاریابی رسانه‌ها اجتماعی و سوشال مدیا مارکتینگ داشته باشید. در این مقاله از مجله پادرو قرار است یک برنامه مرحله‌ای برای آموزش سوشال مدیا مارکتینگ ارائه دهیم تا بتوانید یک استراتژی بازاریابی برنده در رسانههای اجتماعی طراحی کنید.
سوشال مدیا مارکتینگ چیست؟
سوشال مدیا مارکتینگ (Social Media Marketing) یا بازاریابی شبکه های اجتماعی، فرآیند استفاده از پلتفرم شبکه‌های اجتماعی برای تبلیغ محصولات یا خدمات، افزایش آگاهی از برند، تعامل با مخاطب و افزایش ترافیک وب‌سایت است. این روش تبلیغات شامل محتوایی باکیفیت بالا، پاسخ به نظرات و پیام‌های مخاطب، تجزیه‌وتحلیل فاکتورهای فعالیت شبکه‌های اجتماعی و… است.
شاید برای شما این سوال پیش آمده باشد که سوشال مدیا چیست؟ سوشال مدیا در واقع همان رسانههای اجتماعی متعدد هستند که کاربران با عضویت در آن می‌توانند اطلاعات، علایق، ایده‌ها و… را با دیگران به اشتراک بگذارند.
البته باید به این موضوع اشاره کنیم که با ویژگی‌ها و پلتفرم‌های جدیدی که روزبه‌روز در حال پیشرفت هستند، سوشال مدیا مارکتینگ مدام در حال تغییر و به‌روزرسانی است. در حال حاضر، رایج‌ترین سوشال مدیا که سوشال مدیا مارکترها به سراغ‌شان می‌روند عبارتند از فیس‌بوک، اینستاگرام، یوتیوب، لینکدین و تیک‌تاک.
خلاصه‌ای از مزایای سوشال مدیا مارکتینگ که می‌توانیم به آن‌ها اشاره کنیم شامل این موارد است:
- افزایش آگاهی از برند
- افزایش نرخ تبدیل
- بهبود رتبه‌بندی موتورهای جستجو
- افزایش ترافیک بالای قیف فروش
- کاهش هزینه‌های کمپین بازاریابی
آموزش گام به گام سوشال مدیا مارکتینگ
همان‌طورکه گفتیم، سوشال مدیا مارکتینگ (SMM) به یکی از عضوهای حیاتی بسیاری از کسب‌وکارهای بزرگ و کوچک تبدیل شده است، چرا که حضور در رسانههای اجتماعی، بهترین راه برای ارتباط با مشتریان بالقوه و مشتریان فعلی شماست.
جالب است بدانید که روزانه ۷۰% از کاربران سوشال مدیا وارد حساب‌های کاربری خود می‌شوند، درحالی‌که ۴۹% از این افراد، اکانت خود را چندین بار در طول روز چک می‌کنند. حالا دیگر بازاریابان می‌توانند محصولات و خدمات خود را در معرض دید مخاطبان جهانی قرار دهند به خاطر همین است که بازاریابی شبکه‌های اجتماعی به‌طرز قابل‌توجهی تکامل یافته است.
بازاریابی محتوایی موثر با یک برنامه درست شروع می‌شود. در این بخش تبلیغات سوشال مدیا مارکتینگ برای کسب‌وکارهای کوچک را در ۶ گام ساده به شما آموزش خواهیم داد:
۱. تعیین بودجه و هدف
قدم اول در ایجاد یک برنامه بازاریابی سوشال مدیا مارکتینگ باید با بررسی بودجه بازاریابی دیجیتال آغاز شود. در این مرحله باید تصمیم بگیرید که چه هزینه‌ای را می‌توانید به بازاریابی رسانههای اجتماعی اختصاص دهید و قرار است به چه اهدافی دست پیدا کنید.
به عنوان مثال اگر یکی از اهداف کسب‌وکار شما، ایجاد ۱۰% لید بیشتر در سال آینده باشد، ممکن است هدف سوشال مارکتینگ کسب‌وکار، افزایش ۲۵درصدی ترافیک صفحات لندینگ در همان بازه زمانی تعیین شود. اگر بودجه شما برای این کار بیشتر باشد، می‌توانید هدف رسانههای اجتماعی خود را به ۳۵% افزایش دهید تا به افزایش منابع بازاریابی موجود در کمپین کمک کند.
اگر نتایجی از محتوای ارگانیک نمی‌بینید، می‌توانید روی پست‌های پولی لینکدین، تبلیغات فیس بوک یا استراتژی‌های تاثیرگذار سرمایه‌گذاری کنید. اولین گام برای ایجاد یک استراتژی و تبلیغات سوشال مدیا این است که اهداف شبکه‌های اجتماعی خود را تعریف کنید و از هماهنگی آن‌ها با اهداف اصلی کسب‌وکار اطمینان حاصل کنید.
با تلاش در شبکه‌های اجتماعی قرار است به چه چیزی برسید؟ افزایش آگاهی، ایجاد سرنخ، افزایش تعامل مشتری یا بهبود رضایت مشتری؟ پس از تعیین اهداف سطح بالایی، آن‌ها را به مراحل کوچک و قابل‌اجرا تقسیم کنید تا اقدامات و استراتژی‌های مورد نیاز برای دستیابی به اهداف را راحت‌تر شناسایی کنید.
به عنوان مثال اگر هدف شما از سوشال مدیا مارکتینگ، افزایش ترافیک وب‌سایت از طریق رسانههای اجتماعی است، اقدامات مفید و کاربردی می‌تواند شامل افزایش دفعات ارسال، بهینه‌سازی محتوا برای به اشتراک گذاری و یا اجرای کمپین‌های تبلیغاتی هدفمند باشد.
۲. شناسایی مخاطب هدف
تا اینجای کار، اهداف و بودجه خود را مشخص کرده‌اید، اما واقعیت این است که بدون شناخت مخاطب، دستیابی به اهداف امکان‌پذیر نخواهد بود. با چشمان باز به جامعه مخاطب یا پرسونای مشتری خود نگاه کنید و ببینید شخصیت‌ها و مخاطبان خریدار شما چه کسانی هستند تا راحت‌تر بتوانید برای رفع نیازهایشان اقدام کنید.
برای تعیین مخاطب هدف فعال در هر یک از پلتفرم‌های سوشال مدیا، تحقیق کامل درباره مخاطب نیاز است. شما باید مخاطب‌های هدف را شناسایی کنید و بدانید که قصد دارید چه کسانی را مخاطب کسب‌وکار خود بکنید. افرادی که در پلتفرم‌های مختلف فعال هستند، به شما کمک می‌کنند تا تشخیص دهید کسب‌وکارتان در کدام پلتفرم‌ها حضور فعال داشته باشد.
به عنوان مثال، اگر مخاطب هدف کسب‌وکارتان مردان بین ۴۵ تا ۶۵ سال هستند، ممکن است استراتژی سوشال مدیای خود را بر روی فیس بوک، یوتیوب و اینستاگرام متمرکز کنید، زیرا این رسانه‌ها محبوبیت بیشتری بین این مخاطبان دارد.
در نظر گرفتن شخصیت مخاطب، علاوه‌بر انتخاب پلتفرم، روی تولید محتوای جذاب برای فالوورها تاثیر می‌گذارد و به شما کمک می‌کند مخاطبان خود را با تولید محتوای درست، علاقمند نگه دارید.
۳. تحقیق در مورد رقبا
فرقی ندارد که به تازگی به دنیای سوشال مدیا مارکتینگ قدم گذاشته باشید یا نه، در هر صورت همیشه مهم است که بتوانید وضعیت فعلی کسب‌وکار خود را در جامعه و صنعت درک کنید و موقعیت خود را نسبت به رقبا بسنجید. تحلیل عملکرد رقبا به شما این امکان را می‌دهد که بفهمید رقیب شما چه کسی است و چه کاری را خوب انجام می‌دهد.
انجام تحلیل رقابتی در دنیای سوشال مدیا، روند تحقیق درباره مخاطب را تسریع می‌کند. به عنوان مثال، فرض کنید که مخاطب هدف شما والدینی هستند که در بازه سنی ۲۵ تا ۴۵ سال قرار دارند، در خانه هستند و درآمد محدودی دارند. شما می‌توانید رقبای موفق در این فضا را با جستجوی آنلاین برندهای مشابه، نظرسنجی از مشتریان، ارزیابی تعداد فالوورها و فیدبک‌های رسانههای اجتماعی بررسی کنید.
سپس می‌توانید ببینید که رقبای شما در کدام شبکه‌های اجتماعی فعال هستند یا مثلاً در سوشال مدیا اینستاگرام به اندازه کافی لایک و نظر دارند یا خیر. اگر به این نتیجه رسیدید که رقبا، روند مشابهی در یک پلتفرم خاص انتخاب کرده‌اند، می‌توانید اطمینان حاصل کنید که مخاطب هدف شما به صورت ویژه در این پلتفرم خاص فعال است.
علاوه‌براین، تجزیه‌وتحلیل رقابتی شما را در شناسایی انواع محتوای موفق، ویژگی‌های برند و نحوه فعالیت در سوشال مدیا همراهی می‌کند. اگرچه قرار نیست شما سوشال مدیا مارکتینگ را عیناً از رقبا تقلید کنید، اما این تحقیقات به شما کمک می‌کند تاکتیک‌های کاربردی برای موفقیت کسب‌وکارتان را شناسایی کرده و از آن‌ها الهام بگیرید. این مرحله، بینش کامل و دقیقی از نقاط قوت و ضعف رقبا در بازار در اختیار شما قرار می‌دهد که می‌تواند تعیین‌کننده مسیر بعدی شما در کسب‌وکار باشد.
۴. بررسی و انتخاب سوشال مدیا مناسب
در مرحله چهارم باید ببینیم که در کدام پلتفرم‌های اجتماعی فعالیت خواهید کرد. اندرو دبلینی، مدیر سابق سوشال مدیا مارکتینگ Hubspot می‌گوید: “این مهم است که مخاطبان و مشتریان بالقوه شما امروز کجا و فردا کجا هستند. همواره باید جلوتر از این منحنی حرکت کرد.”
برای انتخاب سوشال مدیا برای استراتژی بازاریابی خود، از مخاطب شروع کنید تا پلتفرم‌هایی که در آن‌ها فعالیت ندارد حذف کنید. در مرحله بعدی، ویژگی‌ها، نحوه عملکرد انواع محتوای خاص در هر سوشال مدیا را در نظر بگیرید. برای مثال اگر قصد فروش محصول دارید، پلتفرمی مثل فیس بوک یا اینستاگرام برای شما بهتر است اما اگر قرار است لینک‌هایی برای پست و مقالات وبلاگ ارائه کنید، توییتر و لینکدین مفیدتر خواهد بود. البته لازم به ذکر است که استراتژی سوشال مدیا مارکتینگ می‌تواند شامل ترکیبی از تاکتیک‌ها مختلف در پلتفرم‌های متنوع باشد.
امروزه پلتفرم‌های مختلفی مثل یوتیوب، اینستاگرام، تیک تاک، فیس بوک، لینکدین و پینترست وجود دارد که هرکدام می‌توانند محلی برای آغاز فعالیت بازاریابی کسب‌وکار شما باشند.
۵. تعریف برند در سوشال مدیا
اگرچه محتوای سوشال مدیای شما، هویت اصلی برندتان را منعکس می‌کند، اما ممکن است تصمیم بگیرید که بسته به نوع سوشال مدیا، تغییرات جزئی در تصویر و لحن برند خود داشته باشید. به عنوان مثال ممکن است در ایکس (توییتر) کمی لحن کنایه‌آمیزتری داشته باشید اما در لینکدین روی لحن رسمی و تجاری تمرکز کنید.
پیشنهاد می‌کنیم که برای این مرحله یک دستورالعمل برند یا برندبوک تهیه کنید تا مطمئن شوید که جزئیات عملکرد در هر پلتفرم به خوبی در نظر گرفته شده است. این کار به شما کمک می‌کند که محتوای منسجم‌تر داشته باشید.
| پیشنهاد مقاله: برندسازی در اینستاگرام به کمک ۷ استراتژی کاربردی |
۶. تهیه استراتژی محتوا
شما باید سعی کنید از اهداف کسب‌وکار، تحقیق درباره مخاطب و تحلیل عملکرد رقبا برای شناسایی موضوعات کلیدی، انواع پست و… در پلتفرم‌های مختلف استفاده کنید. یک قانون رایج در سوشال مدیا مارکتینگ وجود دارد که می‌گوید ۸۰% از محتوای سوشال مدیا باید سرگرم‌کننده یا مفید باشد و ۲۰% باقی‌مانده باید مستقیما کسب‌وکار شما را معرفی و تبلیغ کند.
به عنوان مثال، فرض کنید که هدف اصلی کسب‌وکار شما فروش بطری‌های آب با قابلیت استفاده مجدد است. با این توضیح، طبیعتاً مخاطب شما نسبت به سلامتی و محیط‌زیست آگاهی دارند و رقبای شما هم مشارکت بالایی در تولید محتوای ویدیویی و پست‌هایی با موضوع سلامت دارند. در چنین شرایطی، شما می‌توانید استراتژی محتوای خود را روی تاثیرات منفی بطری‌های آب پلاستیکی یک‌بار مصرف بر محیط زیست تمرکز کنید و این محتوا را در قالب ویدیوهای کوتاه یا گزیده‌هایی از مقالات علمی ارائه دهید.
معیارهای کاربردی در سوشال مدیا مارکتینگ
تیم‌های بازاریابی از معیارها و فاکتورهای مختلفی برای ارزیابی نتایج کمپین و شناسایی تاکتیک‌های موفق استفاده می‌کنند تا بتوانند استراتژی بازاریابی خود را بهینه‌سازی کنند. در این بخش فهرستی از معیارهای ارزشمند در سوشال مدیا مارکتینگ برای کسب‌وکارهای کوچک و بزرگ را به شما معرفی می‌کنیم:
| فاکتور | توضیحات |
| Reach | تعداد افراد منحصربه‌فردی که یک پست را در شبکه اجتماعی می‌بینند. |
| Impressions | تعداد دفعاتی که یک پست به کاربران نمایش داده می‌شود. |
| Engagement | تعداد لایک‌ها، نظرات، کلیک، به اشتراک گذاری یا پیام‌های دایرکت (مشارکت) |
| Engagement Rate | نرخ مشارکت در واقع درصد کاربرانی است که با یک پست درگیر شده‌اند. این معیار از تقسیم کردن کل اینگیجمنت پست بر میزان Reach پست محاسبه می‌شود. |
| Click rate | نرخ کلیک درصد افرادی است که روی لینک پست شما کلیک می‌کنند. |
| Audience Growth Rate | نرخ رشد مخاطب معیاری است که سرعت رشد مخاطب را به صورت درصدی بیان می‌کند. |
| ROI | نرخ بازگشت سرمایه، معیاری است که از طریق آن میزان سودآوری کمپین سوشال مدیا مارکتینگ اندازه‌گیری می‌شود. |
| Social sentiment | احساسات اجتماعی، توزیع احساسات خنثی، مثبت و منفی در مورد شرکت شما را نشان می‌دهد. |
معرفی محبوب‌ترین پلتفرم‌ها در سوشال مدیا مارکتینگ
در این قسمت به معرفی بهترین پلتفرم‌ها در تبلیغات سوشال مدیا مارکتینگ می‌پردازیم:
سوالات متداول سوشال مدیا مارکتینگ
سوشال مدیا مارکتینگ چیست؟
سوشال مدیا مارکتینگ یا بازاریابی شبکه‌های اجتماعی فرآیند استفاده از پلتفرم شبکه‌های اجتماعی برای تبلیغ محصولات یا خدمات، افزایش آگاهی از برند، تعامل با مخاطب و افزایش ترافیک وب‌سایت است.
پرطرفدارترین شبکه‌های اجتماعی در سوشال مدیا مارکتینگ کدام‌اند؟
در حال حاضر، پرطرفدارین سوشال مدیا عبارت‌اند از فیس‌بوک، اینستاگرام، یوتیوب، لینکدین و تیک‌تاک.
شش مرحله اصلی در تبلیغات سوشال مدیا مارکتینگ چیست؟
تعیین بودجه و هدف، شناسایی مخاطب هدف، تحلیل و بررسی عملکرد رقبا، بررسی و انتخاب سوشال مدیا، تعریف برند در سوشال مدیا، ایجاد استراتژی محتوا.
