حساب و کتاب هزینه ارسال مرسولات پستی چگونه است؟

حتما برایتان پیش آمده که قصد داشته باشید بسته‌ای را با یکی از شرکت‌های پستی از شهری به شهر دیگر یا از ایران به خارج از این کشور بفرستید. هنگامی که با شرکت پستی تماس می‌گیرید، اولین چیزی که از شما می‌پرسند این است که مرسوله شما چیست؟ وزن آن و ابعادش چقدر است. پاسخ به این سوال‌ها هزینه ارسال مرسوله شما را به همراه خواهد داشت. به یاد داشته باشید که عدم محاسبه قانونی هزینه ارسال بار مسئولیت سنگینی برای هر دو طرف دارد. مطالبی که در این مقاله می‌خوانید:

برای افرادی که از اعداد و ارقام و ریاضی خوششان نمی‌آید، شاید این کار به نظر دشوار بیاید. اما واقعیت این است که نحوه محاسبه قیمت مرسوله پستی خیلی آسان‌تر از آنی است که تصورش را می‌کنید.

با آشنایی با فوت و فن آن، در صورتی که شرکتی به شما هزینه عجیبی برای جابه‌جایی مرسوله پیشنهاد کرد، هوشیار خواهید بود و می‌توانید تصمیم‌های صحیح‌تری بگیرید. برای همین در این مقاله قصد داریم به شما کمک کنیم تا هزینه ارسال مرسوله پستی خود را محاسبه کنید.

2 راه عمومی برای فهمیدن هزینه ارسال

دو تا از ساده‌ترین روش‌های محاسبه هزینه ارسال شامل این موارد هستند:

1. با شرکت پست ملی جمهوری اسلامی ایران تماس بگیرید و تعرفه را جویا شوید. در صورتی که به اینترنت دسترسی دارید، از طریق وبسایت شرکت ملی پست می‌توانید قیمت را محاسبه کنید.
2. روش دیگر تماس گرفتن یا مراجعه به وبسایت شرکت‌های خصوصی پست است. معمولا اکثر شرکت‌های پستی قسمتی در وبسایت خود را به محاسبه قیمت مرسوله اختصاص داده‌اند. البته این موضوع برای تمامی شرکت‌های پستی کمک کننده است. برای مثال می‌توانید تعرفه پست پیشتاز ۱۴۰۱ و سایر شرکت‌های پستی را از این طریق بدست آورید.

در صورتی که قضیه پیچیده‎‌تر از ارسال فقط یک بسته باشد چه باید کرد؟

روش بالا در صورتی است که شما یک بسته مشخص دارید که با وزن و اندازه مشخص به مکانی مشخص ارسال می‌شود. اما اگر قصد چندین بسته متفاوت را داشته باشید چطور؟ در این شرایط بسته‌بندی محصولات هم مطرح است. چون کلیه بسته‌های مورد نظر در یک پکیج بسته‌بندی و ارسال خواهند شد. همچنین در محاسبه مرسولات نحوه ارسال نیز اثرگذار است. قیمت ارسال مرسوله با پست عادی، پیشتاز و VIP متفاوت خواهد بود.

مطابق با تعرفه شرکت ملی پست ایران در سال 1401، نرخ ارسال نامه درون استان 10550 تومان است و به خارج از استان 13750 تومان. نرخ ارسال امانات پستی نیز تا سقف 5 کیلوگرم 9495 تومان است و در بیرون از استان 14770 تومان محاسبه می‌شود.

هزینه ارسال بسته به شهرستان چگونه است؟

در گذشته ارسال بسته به شهرستان معمولا از طریق مسافران انجام می‌شد. اما به مرور با پیشرفت‌های حمل و نقل و تاسیس مراکز پستی در شهرستان‌های مختلف، دسترسی به نقاط مختلف ایران آسان‌تر شد و امکان ارسال مرسوله به نقاط مختلف ممکن شد.

نقاط مختلف ایران توسط شرکت‌های پستی زون‌بندی شده‌اند، برای مثال مناطق جنوبی که نزدیک‌تر به یکدیگر هستند، همچون عسلویه و چابهار به عنوان مثال در زون 7 قرار می‌گیرند، مناطقی همچون اراک، قزوین، قم، کرج و تهران در زون 1 قرار دارند.

برای همین یکی دیگر از عواملی که در محاسبه هزینه ارسال مرسوله نقش دارد، این است که شما در کدام زون هستید و بسته را به کدام زون می‌خواهید بفرستید. هنگام ارسال بار به شهرستان چند نکته مورد توجه شرکت پستی مورد نظر شما قرار می‌گیرد:

1. ارزش کالا: برخی کالاها با توجه به قیمت خود و یا ظرافتی که دارند، از ارزش بیشتری برخوردار خواهند بود.
2. خرده بار: شاید مفهوم خرده بار برای همه آشنا نباشد، زمانی که باید کالا در سریع‌ترین زمان ممکن ارسال شود و حجم و تعداد آن به اندازه‌ای نباشد که بتوان یک ماشین دربست برای آن کرایه کرد، باید آن را به باربری سپرد. به این محموله‌ها خرده بار گفته می‌شود. برای ارسال خرده بار، این بسته‌ها را به شیوه اصولی دسته‌بندی کرده و ارسال می‌کنند.

بر همین اساس می‌توان شاخصی برای قیمت‌گذاری کالاها و خدمات جابه‌جایی مرسولات تعیین کرد، که در ادامه آمده است:

شاخص کالا و خدمات که در محاسبه هزینه ارسال اثرگذار خواهد بود

1. ظرافت/حساسیت
2. عمر کالا/ خرابی جنس
3. ارزش کالا
4. وزن کالا/ اندازه

بر این اساس ارسال کالا بر اساس انواع مرسولات پستی شامل گروه‎‌بندی‌های مختلف می‌شود:

1. ارسال اجناس ظریف و حساس (که شامل دو گروه سایز کوچک و سایز بزرگ، ارزش بالا و ارزش پایین می‌شود). مثلا هزینه ارسال پیانو و هارد اکسترنال متفاوت است، اما هر دو در این دسته قرار می‌گیرند.
2. ارسال اجناس با خرابی بالای کالا یا عمر پایین کالا. مثل تره‌بار، لبنیات و مواد غذایی غیرکنسروی. این گروه شامل دو دسته اصلی می‎شود:

الف) ارسال کالای با حجم بالا مثل میادین تره‌بار و کارخانه‌های لبنیات

ب) ارسال کالای با حجم پایین مثل رستوران و میوه‌فروشی

• ارسال کالاهای باارزش بالا: شامل مدارک و اسناد مهم، ارز، طلا (مثلا تفاوت با پیانو اهمیت امنیت در مورد این کالاها است نه حساسیت شکستن و…)
• اهمیت وزن کالا/اندازه: ارسال کالاهایی با وزن و اندازه‌های خاص: ماشین‌آلات کشاورزی
• ارسال کالاهای باارزش پایین، ظرافت پایین، وزن پایین و عمر بالا: مثل پاکت نامه، لاستیک و…

بر این اساس شرکت‌های حمل بار زمینی و هوایی همچون اتوبوس، کامیون، هواپیما و موتور خدمات متفاوتی ارائه می‌کنند.

1. شرکت‌های پستی که بر اساس لجستیک و وسایل نقلیه در اختیار خود شکل گرفته‌اند: مثل ماهان بار، کالارسان، باربری شوش، پیک موتوری، کارپینو و…
2. شرکت‌های پستی که بر اساس لجستیک و وسایل نقلیه عمومی و به اعتبار دسترسی به مشتری از طریق فضای مجازی شکل گرفته‌اند: اسنپ باکس

انواع سرویس های پستی

در ادامه تفاوت پست های عادی، سفارشی و پیشتاز را بررسی می‌کنیم. تفاوت پست پیشتاز و سفارشی در محاسبه هزینه ارسال مرسولات اثر دارد.

معمولا دو پست پیشتاز و سفارشی با هم اشتباه گرفته می‌شوند، اما تفاوت‌های زیادی باهمدیگر دارند. برای مثال تحویل پست سفارشی نزدیک یک هفته طول می‌کشد، اما پست پیشتاز 24 تا 72 ساعت زمان می‌برد. حداکثر وزن مرسوله در پست سفارشی 40 کیلوگرم است، اما برای پست پیشتاز این وزن 25 کیلوگرم است.

پست پیشتاز بیمه عمومی دارد اما پست سفارشی بیمه ندارد. در نهایت هزینه پست سفارشی با توجه به وزن مرسوله محاسبه می‌شود و معمولا نصف هزینه ارسال با پست پیشتاز است. بر همین اساس می‌توان گفت قیمت پست پیشتاز بیشتر از سفارشی است.

پست ویژه چیست؟

پست ویژه یکی از خدمات شرکت پست است که در آن امکان رهگیری و تعیین سرنوشت مرسوله با توجه به شناسه آن برای فرستنده فراهم شده است. مرسوله مشتری در این روش به صورت هوایی و زمینی جا‌به‌جا می‌شود و زمان رسیدن آن معمولا ساعت 22 همان روز، یا ساعت 10 تا 12 فردای آن روز است. در صورت تاخیر در ارسال مرسوله، پست موظف است به مشتری غرامت دهد.

انواع پست به خارج از کشور

ارسال مرسولات پستی به خارج از کشور مطابق با تعرفه‌ها و قوانین بین‌المللی انجام می‌شود. برای این کار باید اطلاعات دقیق مرسوله و آدرس فرستنده و گیرنده ثبت شود. لازم است که حتما مرسولاتی که باید به خارج از ایران منتقل شوند بیمه شوند و در صورتی که ارزش مالی آن‌ها از 80 دلار کمتر باشد، عوارض گمرکی به آن تعلق نخواهد گرفت. یکی از مواردی که ارسال مرسوله به خارج از ایران را دستخوش مشکلاتی می‌کند، تحریم‌ها است.

مطابق با تحریم‌ها نقل و انتقال برخی اجناس به داخل و خارج از کشور ممنوع است. همچنین جابه‌جایی اشیای قیمتی مثل طلا و نقره، مشروبات الکلی، مواد شیمیایی و مواد اشتعال‌زا ممنوع خواهد بود. برای همین لازم است پیش از اقدام برای ارسال مرسوله به خارج از کشور بررسی کنید که آیا جابه‌جایی آن مجاز است یا خیر. پست ویژه برای ارسال مرسولات به خارج از کشور نیز فعال است و در کوتاه‌ترین زمان ممکن شده است.

عوامل موثر در هزینه ارسال مرسوله پستی

با توجه به نکات مطرح شده، زمانی که شما وارد وبسایت شرکت پستی مورد نظر خود شدید، با صفحه‌ای مواجه خواهید شد که هزینه ارسال مرسوله را برای شما محاسبه می‌کند. مواردی که در قیمت منظور خواهند شد، شامل گزینه‌های زیر می‌شوند:

1. وزن مرسوله: با توجه به وزن مرسوله شما قیمت از 4747 تومان به بالا خواهد بود. مرسوله می‌تواند از پاکت تا میز متفاوت باشد.
2. مقصد: هزینه ارسال مرسوله با توجه به اینکه درون استان یا خارج از استان باشد و میزان نزدیکی استان به محل شما متفاوت خواهد بود.
3. ارزش: ممکن است شما بسته‌ای کوچک اما با ارزش را جابه‌جا کنید. برای همین ارزش مرسوله در تعیین قیمت نهایی اثرگذار خواهد بود.
4. روش: اینکه کالای شما با چه روشی همچون هواپیما، اتوبوس، کامیون و یا موتور جابه‌جا شود، در محاسبه هزینه ارسال اثرگذار خواهد بود.

در ادامه به چند روش معمول ارسال بسته‌ها اشاره می‌شود:

الف) ارسال به وسیله پیک موتوری: خدمات پیک موتوری معمولا در داخل شهر فعالیت کرده و کالا را در سریع‌ترین زمان ممکن به مقصد می‌رسانند. برخی از شرکت‌های مطرح در این زمینه و خدمات و محدوده پوشش‌دهی آنها در ادامه آمده است:

ب) باربری اتوبوسی و کامیونی: در صورت ارسال بار توسط اتوبوس مدت زمان تحویل سفارش به زمان حرکت اتوبوس‌ها به مقصد مورد نظر بستگی دارد. شرکت‌های باربری، اجناس سنگین همچون مبلمان را به وسیله کامیون جابه‌جا می‌کنند.

در ادامه برخی از سامانه‌های حمل بار معرفی شده‌اند:

پ) باربری هوایی: در این شیوه بار از طریق هواپیما جا‌به‌جا می‌شود. برخی از شرکت‌های مطرح در این زمینه شامل موارد زیر می‌شوند: