فاکتور اصلی و کارآمدی که برای راه‌اندازی و برنامه‌ریزی یک کسب‌وکار به آن نیازمند هستید، مدل کسب‌وکار است. این طرح کلی و برنامه‌ریزی دقیق، جزئیات مربوط به راه‌های تأمین مالی و نحوۀ درآمدزایی در یک کسب‌وکار را تعیین می‌کند. در بیزنس مدل برای فروشگاه اینترنتی به صورت دقیق مشخص می‌شود که بازار هدف شامل چه افرادی است و نحوۀ قیمت‌گذاری یک محصول به چه نحوی انجام می‌شود.
نکتۀ مهم در راه‌اندازی یک فروشگاه آنلاین این است که برخلاف تصور کارآفرینان که تمرکز بر روی تولید یک محصول با روش‌های خلاقانه کافی است، متأسفانه این‌طور نیست. داشتن بیزنس مدل برای فروشگاه اینترنتی یک راهکار جذاب و کاربردی است تا از طریق آن بتوان همراه با ارائۀ قیمت مناسب و انتخاب بازار هدف کسب‌وکار را به اوج و شکوفایی رساند.
بیزنس مدل برای فروشگاه اینترنتی روش امنی است تا برای درک عناصر اصلی و متنوعی که در یک بیزینس نقش دارند، راه‌حل ارائه کند.
بیزنس مدل یا بوم مدل کسب و کار چیست؟
یکی از مهم‌ترین ابزارهایی که در مدیریت استراتژیک یک فروشگاه اینترنتی به آن نیاز است، بیزنس مدل برای فروشگاه اینترنتی است که به آن بوم مدل کسب و کار (Business Model Canvas) گفته می‌شود. این سند جامع و کامل شامل جایگاه‌هایی است که در آن به عناصر و اجزای مهمی که در کسب و کار به آن‌ها نیاز است پرداخته می‌شود.
در دنیای رقابت کوچک‌ترین خطا می‌تواند بسیار گران قیمت تمام شود. برای جلوگیری از بروز خطاهای احتمالی از بیزنس مدل برای فروشگاه اینترنتی خود استفاده کنید.
چرا به بیزنس مدل برای فروشگاه اینترنتی قبل از شروع کسب و کار داریم؟
بیزنس مدل برای فروشگاه اینترنتی یک روش امن است که از پرداختن به جزئیات غیرضروری خودداری می‌کند و به مروری کلی از کسب و کار می‌پردازد. در این روش به ماهیت بصری و نمای ظاهری بیزینس پرداخته می‌شود تا منبعی آسان برای ارجاع وجود داشته باشد و فهم اطلاعات با روش آسان‌تری انجام شود.
بوم مدل کسب و کار راهکاری مفید و ارزشمند برای ویرایش اطلاعات از پیش تخمین زده است و سبب می‌شود تا اشتراک‌گذاری محتوا با سایر پیمانکاران، سهام‌داران و پرسنل با سادگی بیشتری انجام شود. بوم مدل کسب و کار بهترین روش برای ارائۀ اطلاعات کاربردی و مستند در شرکت‌های بزرگ و حتی استارتاپ‌های کوچک است تا مفیدتر واقع شوند.
به‌طور دقیق‌تر دلیل اصلی نیاز به بوم مدل کسب و کار این است که این روش به چگونگی ارتباط بین ابعاد متفاوت یک کسب و کار یا فروشگاه اینترنتی می‌پردازد و محدوده‌های آن را مشخص می‌کند. همچنین اگر شما علاقه‌مند هستید تا مدل تجاری کسب و کار و فروشگاه اینترنتی تازه تأسیس یا باسابقۀ خود را به‌صورت مدرن در جلسات ایده پردازی تعریف کنید، می‌توانید از این روش استفاده کنید.
گرچه ممکن است تدوین بیزنس مدل برای فروشگاه اینترنتی سخت و طاقت‌فرسا به نظر برسد اما بدون شک شما بدون شک شما بدون نقشۀ گنج نمی‌توانید به گنج دست پیدا کنید.
۹ جایگاه مهم در تدوین بیزنس مدل برای فروشگاه اینترنتی
همان‌طور که تا این قسمت از مقاله متوجه شدید در راه‌اندازی یک کسب و کار اینترنتی مهم‌ترین گام تدوین بوم مدل کسب و کار است که در آن فاکتورهای مختلفی مدنظر است. این موارد به عناصر بسیار اساسی و مهمی که ستون‌های اصلی کسب و کار را تشکیل می‌دهند، اشاره می‌کند. برای تکمیل کردن کامل سند بیزنس مدل برای فروشگاه اینترنتی لازم است تا هرکدام از این جایگاه‌ها به‌طور دقیق بررسی‌شده و تکمیل شوند.
دسترسی داشته باشید، فرم زیر را پر کنید.گروه‌بندی بازار هدف و مشتریان
در این قسمت باید افراد و همچنین شرکت‌های کوچک و بزرگی که محصول یا خدمات فروشگاه آنلاین شما برای آن‌ها مناسب است به‌عنوان هدف مشخص کنید. پس‌ازآن باید مشتریانی که انتخاب کرده‌اید را در دسته‌های مختلف بر اساس منطقۀ جغرافیایی، سن، علایق، رفتارهای از پیش تعیین شده، جنسیت و سایر فاکتورها که متناسب با کالا یا خدمات شماست قرار دهید. به این صورت امکان پاسخ‌گویی بهتر به نیازهای مشتریان فراهم می‌شود.
در این قسمت پس از تحلیل داده‌ها مشتریان ثابت و بالقوه را مشخص می‌کنید و پس از آن نیز معلوم می‌شود که کدام گروه از افراد برای کسب و کار شما مناسب بوده و کدام گروه‌ها را باید حذف کنید. ایجاد پرسونا برای مشتریانی که انتخاب می‌شوند در مرحلۀ اجرایی قرار می‌گیرد.
بیشتر بخوانید: ۱۰ نکته کلیدی برای مدیریت کسب و کارهای کوچک |
روش‌های تقسیم‌بندی مشتریان در تدوین بیزنس مدل برای فروشگاه اینترنتی
روش‌های تقسیم‌بندی در بوم مدل کسب و کار با عبور از فیلترهای تقسیم بندی عمومی به‌صورت تخصصی شامل روش‌های زیر نیز است:
- تقسیم بندی بر اساس بازار انبوه یا مس مارکت
- تقسیم بندی بر اساس بازار گوشه‌ای یا نیچ مارکت
- تقسیم بندی بر اساس ارزش پیشنهادی و کانال‌های توزیع
- تقسیم بندی بر اساس تنوع‌بخشی
- تقسیم بندی بر اساس بازارهای چند طرفه
ارتباط با مشتریان
یکی از مهم‌ترین ارکان بوم مدل کسب و کار تعیین نحوۀ تعامل با مشتریان و روش‌های دقیق پیگیری آن‌هاست. در این مرحله با در نظر گرفتن این مورد که پیگیری زیاد سبب ترد مشتری و پیگیری نکردن سبب از دست دادن مشتری می‌شود، باید نحوۀ ارتباط با هر گروه از مشتریان مشخص شود.
روش‌های ایجاد رابطه و تعامل با مشتریان شامل انواع مختلف زیر است:
- همراهی فردی به‌صورت حضوری یا مجازی از طریق ایمیل، تماس تلفنی و سایر روش‌ها.
- همراهی فردی و اختصاصی که در این روش برای یک مشتری، نمایندۀ اختصاصی در نظر می‌گیرید.
- همراهی سلف‌سرویس نیاز به ایجاد ارتباط با مشتری نیست اما درخواست‌های مشتری فراهم می‌شود.
- همراهی با خدمات خودکار که از طریق ماشین‌آلات یا ابزارهای خودکار انجام می‌شود. این امکانات شرایط اجرا را به‌صورت کامل توسط مشتری فراهم می‌کنند.
- همراهی انجمنی از طریق گروه‌های آنلاین انجام می‌شود. در این روش حل مشکلات کالا و خدمات برای مشتریان به‌صورت گروهی و آنلاین انجام می‌شود.
- همراهی هم آفرینی به این صورت است که شرایط لازم توسط شرکت برای مشتریان فراهم می‌شود تا آن‌ها بتوانند در مسیر طراحی و توسعۀ محصول همکاری داشته باشند. یکی از مثال‌های این فرم از همراهی در اپلیکیشن یوتیوب مشاهده می‌شود. در این پلتفرم شرایط برای به اشتراک گذاشتن ویدئوها برای کاربران فراهم‌شده است.
مشخص کردن کانال‌ها
در این قسمت از بوم کسب و کار فروشگاه اینترنتی باید به نحوۀ برقراری ارتباط با مشتری و راه‌های امکان برقراری ارتباط پرداخته شود. کانال‌ها نقاط قابل لمس و تماسی برای برقراری ارتباط با مشتری هستند. کانال‌ها برای افزایش آگاهی مشتری از محصول و خدمات فراهم می‌شود.
انواع کانال‌ها عبارت هستند از:
- کانال‌های وابسته به فروشگاه آنلاین مانند وب‌سایت و صفحات سوشال مدیا
- کانال‌های مشترک با فروشگاه آنلاین مانند وب‌سایت‌های همکاران و سایر پیمانکاران، شبکه‌های توزیع عمده‌فروش و خرده‌فروش.
بیشتر بخوانید: ۶ معیار مهم انتخاب محصول برای فروشگاه اینترنتی |
جریان درآمدی
جریان درآمدی در بوم کسب و کار فروشگاه اینترنتی مشخص می‌کند که منابع درآمدی برای راه‌اندازی فروشگاه برای ارائۀ محصول و خدمات چیست؟ همچنین نحوۀ کسب درآمد نیز مشخص می‌شود.
به‌طورکلی جریان درآمدی شامل درآمد بر پایۀ معامله و درآمد مبتنی بر خدمات پیوسته به مشتریان و یا خدمات پس از فروش است.
فعالیت‌ها و وظایف کلیدی
مشخص کردن فعالیت‌های کلیدی برای تحقق اهداف بسیار ضروری است. در این بخش روش‌ها و راهکار لازم برای افزایش کاربری فروشگاه اینترنتی بررسی می‌شود. تمرکز اصلی در این بخش از تدوین بیزنس مدل برای فروشگاه اینترنتی دست پیدا کردن به مشتری‌ها و حفظ رابطه با آن‌ها و ایجاد درآمد از طریق آن‌هاست.
منابع و ورودی‌های کلیدی
نیروی انسانی موردنیاز، منابع مالی، سرمایه‌های فکری و سرمایه‌های فیزیکی موردنیاز برای رسیدن به ارزش پیشنهادی برای بیزنس مدل برای فروشگاه اینترنتی در این قسمت تدوین و لیست می‌شود.
شرکای اصلی و خارجی
برای راه اندازی فروشگاه آنلاین و بوم کسب و کار آنلاین رسیدن به اهداف مهم‌ترین بخش است و برای دست‌یابی به این اهداف باید مشارکت‌های لازم از قبل پیش‌بینی‌شده باشد. برای کاهش خطرات و جلوگیری از انجام ریسک‌های خطرساز بررسی مشارکت‌های لازم باید از قبل پیش‌بینی شود.
ساختار هزینه‌های مرتبط
در این بخش تمرکز اصلی برای تدوین بوم کسب و کار آنلاین این است که هزینه محور بودن یا ارزش محور بودن محصول یا خدمات مشخص شود. برای تعیین و ارزیابی هزینه‌ها نیز باید ارزش‌های پیشنهادی و جریان درآمدی جهت ایجاد و حفظ ارتباط بررسی شود.
بیشتر بخوانید: هزینه راه اندازی فروشگاه اینترنتی چقدر است؟ |
تعیین ارزش پیشنهادی
در آخرین قسمت از تعیین بوم کسب و کار آنلاین برای راه اندازی فروشگاه اینترنتی باید ارزش پیشنهادی مشخص شود. برای تعیین این ارزش باید به دو پرسش پاسخ دهید:
- پس از راه اندازی فروشگاه اینترنتی محصول یا خدمات ارائه‌شده چه ارزشی برای مشتری به وجود می‌آورد؟
- مزیت خدمات یا محصولات نسبت به سایر رقیبان چیست؟
پس از پاسخ به این پرسش‌ها امکان تعیین ارزش پیشنهادی فراهم می‌شود. در صورت شکایت مشتریان نیز با اشاره به نقاط منحصربه‌فرد در تعیین ارزش پیشنهادی شرایط کافی کسب رضایت فراهم خواهد شد.
تعیین ارزش پیشنهادی در تدوین بیزنس مدل برای فروشگاه اینترنتی به دو صورت کمی و کیفی انجام می‌شود تا قلب بوم مدل کسب و کار تعیین شود.
کوتاه در مورد بیزنس مدل فروشگاه اینترنتی
- برای کسب موفقیت با استفاده از بیزنس مدل برای فروشگاه اینترنتی می‌توانید محصول خود را در بهترین و پایدارترین شکل ممکن که موردپسند باشد، عرضه کنید.
- در تدوین بیزنس مدل برای فروشگاه اینترنتی نحوۀ راه اندازی یک کسب و کار آنلاین تشریح شده و به‌عنوان تمپلیت بیزنس مدل مشخص می‌شود.
- یکی از اساسی‌ترین نقاط قوت در تدوین بیزنس مدل برای فروشگاه اینترنتی ایجاد حدود مشخص برای کسب و کار تازه راه اندازی شده است. تعیین میزان هزینه‌ها، شریکان و گروه پشتیبانی، منابع مالی و انسانی ورودی و گروه‌بندی مشتریان در این قسمت به‌صورت دقیق موردبررسی قرار می‌گیرد.
- فاکتورهای داخلی مؤثر در بیزنس مدل برای فروشگاه اینترنتی که به‌صورت عمده توسط شرکت قابل‌کنترل نیز هستند بر روی کسب و کار متمرکز است.
- فاکتورهای خارجی مؤثر در تدوین بیزنس مدل برای فروشگاه اینترنتی که غیرقابل‌کنترل هستند بر روی بازار و مشتریان متمرکز است.
- بررسی نحوۀ تعامل و ارتباط مشتری بخش مهمی از کسب و کار است که راه‌های لازم برای جذب مشتری و حفظ آن را مشخص می‌کند.
- از مهم‌ترین اجزاء در تدوین بیزنس مدل برای فروشگاه اینترنتی مشخص کردن ارزش پیشنهادی برای آن کسب و کار است که ارزش بین کسب و کار و مشتریان را نشان می‌دهد.
