به عنوان شخصی که صاحب یک برند در دنیای آنلاین هستید، آشنایی با فرایند لجستیک در تجارت الکترونیک برای شما از ضروریات خواهد بود. در واقع یکی از بخش‌های موفقیت کسب‌وکارهای آنلاین می‌تواند در مفهوم لجستیک خلاصه شود. مدیریت لجستیک در بحث تجارت الکترونیک از اهمیت زیادی برخوردار است. به عبارتی شرکت شما روی برنامه‌ریزی و عملکرد درست در این زمینه بنا شده است و لجستیک را می‌توان به عنوان هسته اصلی تجارت شما محسوب کرد.
همان‌طور که برای رشد خود در آینده برنامه‌ریزی می‌کنید، باید با نحوه لجستیک در تجارت الکترونیک هم به خوبی آشنا باشید. پس برای اطلاع از اینکه چگونه می‌توانید از لجستیک الکترونیکی استفاده کنید، همراه ما باشید.
لجستیک در تجارت الکترونیک به چه معناست؟
قبل از بررسی نقش لجستیک در تجارت الکترونیک بهتر است تعریف کوتاهی از مفهوم کلی لجستیک داشته باشیم. این مفهوم در اصل به معنی مدیریت محصولات، انبارداری و حمل‌ونقل کالاهاست. لجستیک به کسب‌وکارها کمک می‌کند تا سفارشات مشتریان خود را در بهترین حالت ممکن به دست آن‌ها برساند. برنامه‌ریزی برای این روند از زمان دریافت کالا تا کنترل شرایط، جابه‌جایی، نگهداری و تحویل کالا به مقصد همگی باید در یک سیستم معین برای رسیدن به اهداف مطلوب از پیش برنامه‌ریزی شده باشد. اگر بخواهیم به صورت دقیق‌تر این موضوع را بررسی کنیم، باید بگوییم که لجستیک در تجارت الکترونیک شامل چند مرحله زیر است:
- ذخیره‌سازی، انبارداری و حمل‌ونقل مواد
- بسته‌بندی و یکپارچه‌سازی
- فهرست کردن
- جابه‌جایی
- اطلاعات و کنترل
بنابراین اگر شما یک شرکت، برند یا فروشنده در فضای تجارت الکترونیک هستید، به گونه‌ای با لجستیک درگیر خواهید بود. شما به عنوان صاحب یک مارک تجاری باید شرکت‌های حمل‌ونقل و توزیع را مشخص کنید و برای دستیابی به بهترین نتیجه فعالیت آن‌ها را مورد ارزیابی قرار دهید.
لجستیک به مدیریت تدارکات از ذخیره و انبارداری تا حمل‌ونقل و تحویل کالا به مشتری گفته می‌شود.
نقش لجستیک در تجارت الکترونیک
مفهوم لجستیک در دنیای تجارت الکترونیک اصلاً پیچیده و سخت نیست. زمانی که افراد وارد سایت، شبکه یا پیج شما می‌شوند تا سفارش خود را تکمیل کنند، تنها با چند حرکت ساده مراحل را به پیش خواهند برد و زمانی که اعلان ثبت سفارش به مشتری نشان داده می‌شود، لحظه لجستیکی و ارسال محصولات فرا می‌رسد. شما به عنوان یک تجارت الکترونیک در سه دسته زیر قرار دارید:
- به عنوان کسب‌وکاری که فروشگاه فیزیکی خاصی ندارید، بعد از دریافت سفارش توسط مشتری و چک کردن موجودی آن در انبار خانه، دفتر یا محل کار، باید نسبت به بسته‌بندی و ارسال مرسوله اقدام کنید.
- البته انجام این کار توسط خودتان آن هم در حد محدود، می‌تواند هزینه‌های بیشتری به تجارت وارد کند.
- اگر صاحب یک فروشگاه فیزیکی هستید و قصد راه اندازی سایت فروش اینترنتی دارید هم باید دقیقاً مانند گروه اول نسبت به انبارداری، بررسی محصول، گرفتن موجودی، بسته‌بندی و ارسال کالا برای تحویل به مشتری اقدام کنید.
- تا حدودی بخشی از این فعالیت‌ها بر عهده خود شما خواهد بود.
- اما آیا می‌توانید تمامی مراحل را خود شما انجام دهید؟
- پاسخ خصوصاً در زمانی که کالاهای ارسالی شما باید در کیلومترها دورتر به دست مشتری برسد، منفی خواهد بود.
- در نتیجه به یک شرکت برای انجام این کار نیاز خواهید داشت.
- اگر شما صاحب یک شرکت عملیاتی بزرگ با سطح سفارشات گسترده و به صورت روزمره هستید، باید در هر صورت تدارکات آنلاین خود را به گروهی دیگر برون‌سپاری کنید.
- بر این اساس شما تنها درگیر فرایند تبلیغات تا خرید مشتری خواهید بود.
- از مرحله خرید به بعد زمانی که مشتریان سفارشات خود را در پلتفرم شما ثبت می‌کنند، مرکز توزیع لجستیکی این سفارش را دریافت و برای انجام مراحل ارسال مرسوله آماده می‌شود.
- در این حالت شما می‌توانید از استرس فعالیت خود بکاهید و بیشترین تمرکز خود را بر روی رشد کسب‌وکار و سایر جنبه‌های تجارتتان قرار دهید.
لجستیک در تجارت الکترونیک از زمان ورود مشتری به پلتفرم شما شروع می‌شود و تا تحویل کالا در مقصد ادامه خواهد داشت.
نکات مهم برنامه‌ریزی لجستیک در تجارت الکترونیک
به عنوان یک کسب‌وکار آنلاین باید در کنار اینکه برای آینده خود برنامه‌ریزی کنید، به برخی نکات هم توجه داشته باشید تا بتوانید لجستیک در تجارت الکترونیک را به سطح بعدی برده و آن را ارتقاء دهید. در اینجا نکاتی وجود دارد که آشنایی با آن‌ها برای هر تجارت آنلاینی مهم و ضروری است.
1. برای پیش‌بینی تقاضا برنامه‌ریزی کنید.
بسیاری از استارتاپ‌ها، پیش‌بینی سفارشات را بر اساس داده‌های گذشته و اطلاعات به دست آمده از مشتریان انجام می‌دهند. اما در شرایط فشار و زمانی که سطح تقاضا بالا می‌رود، چگونه می‌توانید مقدار موجودی خود را با میزان سفارشات هماهنگ کنید؟ در این شرایط احتمالاً بخش زیادی از مشتریان خود را به دلیل کمبود کالا از دست خواهید داد. برای اینکه در چنین شرایطی گرفتار نشوید، باید چند تاکتیک زیر را در دستور کار خود قرار دهید:
- به طور مداوم بر اساس آنالیز سایت یا شبکه‌های اجتماعی ترافیک ورودی خود را در نظر بگیرید و با افزایش ترافیک منتظر روزهای خوش افزایش فروش باشید.
- بنابراین به محض رؤیت چنین شرایطی، موجودی انبار خود را افزایش دهید.
- برای موفقیت بیشتر تمام جنبه‌های فروش را مدنظر قرار دهید.
- برای مثال اگر کسب‌وکار شما باید به نوعی با تغییر فصول درگیر باشد، با توجه به لجستیک در تجارت الکترونیک باید خود را با تغییرات آب‌وهوایی سازگار کنید.
- وجود فضای انبار مقیاس‌پذیر می‌تواند در شرایطی که تقاضای مشتریان شما افزایش پیدا می‌کند، به تجارت شما کمک کند.
- شاید بستن قرارداد با یک شرکت مدیریت زنجیره تأمین کالا یا همان لجستیک، بهترین گزینه برای کسانی باشد که نمی‌توانند چنین شرایطی را برای تجارت خود مهیا کنند.
2. دید تجاری خود را گسترش دهید.
در زمان‌هایی که نیازهای تدارکاتی و لجستیک در تجارت الکترونیک افزایش پیدا می‌کند، داشتن یک دید تجاری هماهنگ با چنین شرایطی سخت و دشوار خواهد شد. اغلب شرکت‌هایی که رشد سریعی را تجربه می‌کنند، معمولاً نمی‌توانند خود را با تمامی سفارشات هماهنگ کنند و در این بین بخشی از مشتریان خود را از دست می‌دهند. عده‌ای هم با اضافه کردن ظرفیت لجستیکی موقت، تا حدودی شرایط بهتری دارند، اما در هر صورت نیاز به برنامه‌ریزی قدرتمندانه‌تری خواهند داشت. در این شرایط سازمان مورد نظر تصویر ناقصی از موجودی و عملکرد خود را به نمایش خواهد گذاشت.
بیشتر بخوانید: دراپ شیپینگ
اینکه شما در چه سطحی از رشد و فروش قرار دارید، می‌توانید در ایجاد یک برنامه‌ریزی و استراتژی کارآمد تأثیرگذار باشد. به هر حال خریداران قبل از ثبت سفارش می‌خواهند بدانند که آیا کالایی برای انجام فرایند تسویه در انبار شما موجود هست یا خیر و این شما هستید که با دید تجاری خود، اقداماتی را از قبل انجام داده‌اید که هیچ نگرانی بابت این شرایط نخواهید داشت. بسته به اینکه فضای کسب‌وکار شما در چه حد است، بهترین راه‌حل این است که همیشه یک هدف متحرک داشته باشید تا تدارکات خود را با هر شرایطی هماهنگ کنید.
3. ارسال رایگان را در دستور کار قرار دهید.
هیچ می‌دانستید که ارسال رایگان کالا تا چه اندازه می‌تواند روی میزان فروش شما تأثیر داشته باشد؟ با نگاهی به آمار متوجه می‌شویم که یک تاکتیک ساده چگونه می‌تواند منجر به ترغیب مشتریان برای خرید کالاهای مختلف شود. در مطالعه‌ای که اخیراً انجام شده است، 73 درصد از مشتریان آنلاین، ارسال رایگان کالا را برای گرفتن تصمیم درباره خرید، ضروری بیان کردند. بنابراین ارسال رایگان برای لجستیک در تجارت الکترونیک اهمیت زیادی دارد.
البته این تنها ارسال رایگان نیست که باید از سوی فرستنده مد نظر قرار داده شود، بلکه حمل‌ونقل آن هم باید به صورت یک استراتژی از پیش تعیین شده رضایت خریدار را به دنبال داشته باشد. در این شرایط فروشندگان باید تا حدی که امکان دارد، در ارسال کالا و تحویل آن به مشتری منضبط باشند، تا ضمن کاهش هزینه‌های ارسال، خدمات مورد نظر مشتریان را به آن‌ها ارائه دهند.
اجازه دهید در این زمینه هم نگاهی به آمار داشته باشیم تا به اهمیت حمل‌ونقل به‌موقع پی ببریم. حدود یک دهه پیش زمان تحویل یک کالای سفارش داده شده، حدوداً 10 روز بود. این زمان در سال 2014 حدوداً به 6 روز کاهش پیدا کرد و جالب اینکه تا سال 2016 زمان ارسال و تحویل کالا به مشتری تنها به 3 روز رسید.
البته این آمار برای کالاهای برون شهری است و ارسال کالا برای سفارشات درون شهری تنها در عرض چند ساعت انجام خواهد شد. بنابراین در شرایطی که مشتریان می‌خواهند سفارش خود را در حداقل زمان ممکن و بدون پرداخت هزینه ارسال، دریافت کنند، شما باید در قالب استراتژی از پیش تعیین شده، چنین شرایطی را در برنامه‌ریزی‌های خود مد نظر قرار دهید و عملکرد خود را بر اساس چنین شرایطی هماهنگ کنید.
از جمله نکات مهم لجستیک در تجارت الکترونیک می‌توانیم به پیش بینی تقاضا، گسترده کردن دید تجاری و ارسال رایگان کالاها اشاره کنیم.
4. برای لجستیک در تجارت الکترونیک، روی مدیریت بازده تمرکز کنید.
همان‌طور که گفتیم برای موفقیت لجستیک در تجارت الکترونیک باید روی تمامی جنبه‌های کسب‌وکار خود تمرکز کنید. تدارکات تنها به معنی انبارداری و مدیریت حمل‌ونقل نیست، بلکه این روند باید خیلی زودتر از رسیدن کالا به مرحله انبارداری مدنظر قرار داده شود. جالب است که بدانید مدیریت بازده در بسیاری از مواقع به عنوان لجستیک معکوس شناخته می‌شود.
بر اساس داده‌های به‌دست آمده، نرخ بازگشت برای فروشگاه‌های حضوری بین 8 تا 9 درصد برآورد شده است. این در حالی است که این نرخ برای تجارت الکترونیک بین 24 تا 36 درصد است. کارشناسان اعتقاد دارند که فروشندگان برای مدیریت هرچه بهتر بازدهی، باید به همان اندازه که روی فروش اصلی تمرکز دارند، برای نرخ بازگشت به عنوان لجستیک معکوس هم برنامه‌ریزی کنند. یکی از روش‌های مدیریت بازده این است که فروشندگان، مشتریان را در زنجیره تأمین کالاها و محصولات جدید نگه‌دارند.
5. روی انبارداری غیرمتمرکز سرمایه‌گذاری کنید.
اگر توان و قدرت این را دارید که محصولات خود را به نزدیک‌ترین محل برای تحویل به مشتریان ببرید، حتماً این کار را انجام دهید. شما به جای اینکه هر بار هزاران کیلومتر مسیر را برای رساندن اقلام سفارشی به دست مشتری طی کنید، مکان‌های کوچکی را بسته به میزان جمعیت در برخی شهرها احداث کنید تا هر یک از آن‌ها بتوانند در لحظه پاسخگوی مشتریان شما باشند. این می‌تواند نقطه عطف لجستیک در تجارت الکترونیک باشد و تا حد زیادی زمان تحویل سفارش را کاهش دهد.
زمانی که چنین استراتژی را پیاده‌سازی می‌کنید، کالاها می‌توانند در عرض چند ساعت یا نهایت یک شبه به دست مشتری برسند. چنین حالتی باعث رضایت خاطر مشتریان می‌شود و مرزهای رقابت را با سایرین جابه‌جا خواهد کرد، زیرا ایجاد چنین بستری برای همگان ممکن نخواهد بود. علاوه بر اینکه کاهش مسافت می‌تواند موجب ایجاد رضایت بالا در مشتریان و وفاداری بیشتر آن‌ها به برند شما شود، در کاهش هزینه‌های شرکت نیز بسیار مؤثر خواهد بود.
چالش‌های پیش روی لجستیک در تجارت الکترونیک شامل چه مواردی می‌شوند؟
تا اینجا متوجه شدیم که نقش لجستیک در تجارت الکترونیک چگونه است. اما اگرچه یک استراتژی لجستیک سودمند است، اما افراد را با چالش‌هایی مواجه می‌کند. شما به عنوان یک کسب‌وکار آنلاین باید به هر شکل ممکن از مشتریان خود محافظت کرده و در خلال آن مشتریان بالقوه را به خریداران واقعی تبدیل کنید. اما این مسئله امکان‌پذیر نخواهد بود، مگر اینکه مدیریت تمامی بخش‌های تجارت خود را به صورت حرفه‌ای دنبال کنید. یکی از بخش‌هایی که باید روی آن تمرکز داشته باشید، شناخت چالش‌های پیش روی صنعت لجستیک در تجارت الکترونیک است که در ادامه به معرفی آن‌ها می‌پردازیم.
1. منابع برای تحویل در کوتاه‌ترین زمان
یکی از چالش‌های عمده لجستیک در تجارت الکترونیک، ارائه سفارشات در همان روز است. زمانی که غول بزرگی مثل آمازون را بررسی می‌کنیم، متوجه خواهیم شد که چگونه بخش اعظمی از موفقیت خود را به دلیل استراتژی‌های تدارکاتش به‌دست آورده است. تحویل کالا در کوتاه‌ترین زمان ممکن هم برای مشتری و هم برای فروشنده سودمند خواهد بود. شما برای ماندن در میدان رقابت باید روی این موضوع تمرکز کنید و از هیچ ترفندی برای ارسال و تحویل سریع کالا دریغ نکنید.
2. هزینه حمل‌ونقل
همان‌طور که در بخش نکات مهم لجستیک در تجارت الکترونیک به این موضوع اشاره کردیم، هزینه حمل‌ونقل می‌تواند برای بسیاری از افراد آزار‌دهنده باشد. در جایی که بسیاری از فروشندگان خدمات رایگان حمل‌ونقل را ارائه می‌دهند، عدم توجه به این موضوع می‌تواند شما را به مرور از میدان رقابت خارج کند. رایگان کردن هزینه ارسال کالا می‌تواند راهی برای تشویق افراد به خرید بیشتر از محصولات شما باشد.
3. تدارکات غیرقابل اعتماد
شما که نمی‌خواهید در دسته فروشندگانی قرار بگیرید که هیچ طرح و برنامه‌ای برای لجستیک در تجارت الکترونیک ندارند و از این طریق منجر به نارضایتی مشتریان خود می‌شوند؟ درست است که موانع ارسال و تحویل به‌موقع کالا می‌تواند بسیار زیاد باشد، اما طول کشیدن زمان انتظار مشتری برای دریافت سفارش خود می‌تواند منجر به بی‌تابی وی و احساس ناخوشایند او درباره برند شما شود. احساسی که فرد را ترغیب می‌کند تا دیگر خرید خود را از فروشگاه شما انجام ندهد. پس بدانید زمانی که اعتماد مشتری را از دست بدهید، دیگر قادر نخواهید بود روی خرید آینده او سرمایه‌گذاری کنید.
4. عدم استفاده از فناوری
از دیگر چالش‌های شرکت لجستیک چیست؟ در تجارت الکترونیک، عدم همگام‌سازی کسب‌وکار با فناوری‌های مدرن از مهم‌ترین چالش‌های آن است. یقیناً وقتی مشتری قرار باشد بین شما و رقیبتان یکی را برای سفارش و خرید کالایی خاص انتخاب کند، نقاط قوت و ضعف شما را با هم مقایسه کرد. در جایی که از فناوری‌های مدرن مثل ردیابی محموله استفاده می‌شود، مشتریان بیشتر ترغیب به خرید از چنین فروشگاهی می‌شوند. بنابراین بسیار اهمیت دارد که خود و برندتان را همگام با پیشرفت لجستیک در تجارت الکترونیک به‌روز کنید.
کمبود منابع، نقص فنی در تحویل کالا، عدم تقبل هزینه حمل‌ونقل و عدم استفاده از فناوری از جمله چالش‌های پیش‌روی صنعت لجستیک الکترونیکی هستند.
شرکت‌های برتر لجستیک در تجارت الکترونیک
تا اینجا درباره مفهوم لجستیک در تجارت الکترونیک، نقش آن، نکات مهم درباره تدارکات آنلاین و چالش‌های این صنعت صحبت کردیم. اما اگر قرار است از امروز استراتژی لجستیک خود را تغییر دهید، پس باید درباره بزرگ‌ترین شرکت‌های لجستیک الکترونیکی هم اطلاعاتی کسب کنید. در ادامه اشاره کوتاهی به 10 شرکت برتر لجستیک در تجارت الکترونیک خواهیم داشت تا در صورت تمایل نقطه شروعی برای تحقیقات شما در زمینه تدارکات و ایده گرفتن از آن‌ها محسوب شوند.
- شرکت (UPS) با 71.86 میلیارد دلار درآمد
- شرکت (Deutsche Post) با 67.86 میلیارد دلار درآمد
- شرکت حمل‌ونقل (Fedex) با 65.45 میلیارد دلار درآمد
- شرکت (CSX Transportation) با 38.2 میلیارد دلار درآمد
- لجستیک (XPO) با 16.65 میلیارد دلار درآمد
- شرکت (C.H. Robinson) 16.63 میلیارد دلار درآمد
- شرکت (Canadian National Railway) با 10.7 میلیارد دلار درآمد
- شرکت (Expeditors International) با 8.1 میلیارد دلار درآمد
- شرکت (Ryder Supply Chain Solutions) با 7.3 میلیارد دلار درآمد
- شرکت (J.B. Hunt) با 7.19 میلیارد دلار درآمد
اگر در زمینه لجستیک و کاهش هزینه‌های مربوط به آن، نیاز به مشاوره تخصصی دارید، لطفا فرم زیر را پر کنید.
جمع‌بندی
- لجستیک در تجارت الکترونیک برای رشد هر کسب‌وکار آنلاینی ضروری است.
- تجارت‌های آنلاین برای ماندن در میدان رقابت نیاز به طرح‌ریزی یک استراتژی موفق برای لجستیک در تجارت آنلاین دارند.
- از چالش‌های مهم لجستیک الکترونیکی می‌توانیم به ارسال رایگان سفارشات و تحویل به موقع کالاها اشاره کنیم که عدم توجه به آن‌ها می‌تواند نارضایتی خریداران و از دست دادن بخش بزرگی از بازار را به‌دنبال داشته باشد.
- لجستیک با توجه به رشد فناوری در آینده‌ای نه‌چندان دور اهمیت بسیار زیادی پیدا می‌کند، پس برای رشد تجارت خود سعی کنید کسب‌وکارتان را با مسیر پیشرفت در صنعت تدارکات و لجستیک آنلاین هماهنگ کنید.
- نظرات خود را درباره موضوعات جدید در صنعت لجستیک با ما به اشتراک بگذارید و از چشم‌انداز و آینده این صنعت برای ما صحبت کنید.
پرسش‌های پرتکرار
منابع: