داستان کسب و کارها: آمازون

آن را به‌عنوان بزرگترین فروشگاه اینترنتی جهان می‌شناسند. هرچیزی که فکرش را بکنید، می‌فروشد. از میزهای قهوه‌خوری گرفته تا رخت‌آویزهای مخملی و قوی‌ترین شلنگ‌های باغچه با تکنولوژی‌های جدید. راجع به Amazon.com حرف می‌زنیم. واقع در سیاتل-واشنگتن. آمازون خود را شرکتی توصیف می‌کند که روی مشتریان‌اش بسیار حساس است و در برخورد با آن‌ها رفتاری وسواس‌گونه دارد. این کمپانی خرده فروشی آنلاین آمریکایی، داستانی دارد که در جهان به عنوان یکی از بزرگترین داستان‌های موفقیت در بیزنس شناخته می‌شود.

شرکت آمازون دارای «بزرگ‌ترین مجموعه محصولات در جهان» است! با دسته‌بندی‌های مختلف مانند لوازم الکترونیکی، آلات و لوازم مربوط به موسیقی، و از لوازم خانگی گرفته تا مبلمان، وسایل مراقبت‌های شخصی و کالاهای ورزشی.

امروزه پس از گذشت حدود سه دهه از شروع به کار این کمپانی، آن‌ها به پایگاه مشتریان ۳۰ میلیونی دست پیدا کرده‌اند که رقمی شگفت‌انگیز است. همچنین آن‌ها درآمدی بالغ بر ۱۳۵.۹۸ میلیارد دلار در سال ۲۰۱۶ کسب کرده‌اند. این رکوردشکنی در فروش، آمازون را از منظر درآمد، به بزرگترین شرکت اینترنتی در جهان تبدیل کرده است.

قبل از رسیدن به چنین رکوردهای نجومی و شگفتی آفرینی‌های این کمپانی، باید بدانید که آمازون (مانند بسیاری از شرکت‌های فناوری دیگر) آغازی بسیار ساده داشته است.

آمازون؛ استارتاپی در یک گاراژ

در سال ۱۹۹۴ بود که جف بیزوس موسس آمازون، پروژه‌اش را در گاراژی نه‌چندان بزرگ آغاز کرد. در آن زمان این شرکتِ تازه‌کار «Cadabra» نام داشت. بیزوس نام «کادابرا» را به «آمازون» تغییر داد چرا که وکیلی به اشتباه آن را «Cadaver» به معنای جسد شنیده بود.

امروزه کسب‌وکار آمازون را به عنوان یک همه‌چیز فروش می‌شناسید. همه‌چیز فروشی که همزمان وسایل الکترونیکی، جواهرات و هرچیزی که به فکرتان برسد می‌فروشد؛ اما چیزی که شاید ندانید این است که آمازون در آغاز صرفا به عنوان یک کتاب‌فروشی آنلاین فعالیت‌اش را آغاز کرده است.

کتاب «مفاهیم سیالات و آنالوگ‌های خلاقانه: مدل‌های رایانه‌ای سازوکارهای بنیادی اندیشه» نوشته داگلاس هافستادر، اولین کتابی بود که آمازون در ژوئیه سال ۱۹۹۵ به فروش رساند. چند ماه پس از نقطه عطف اولیه؛ او یعنی جف بیزوس، تصمیم گرفت تا راه‌اندازی شرکت‌اش برای عموم را اعلام کند.

هولدینگ آمازون امروزه به صنایع و شاخه‌های مختلفی از جمله خواربار فروشی و مد گسترش یافته است. همین‌طور آن‌ها انبارهای متعددی را در سراسر جهان احداث کرده‌اند.

گسترش در یک چشم به هم زدن

از یک استارتاپی که در گاراژ شروع به کار کرد و با ارسال پستی به فروختن کتاب می‌پرداخت، آمازون به سرعت رشد کرد و به بازار محصولات مختلف نفوذ پیدا کرد. به عنوان مثال یکی از شگفت‌انگیزترین صنایعی که آمازون به آن ورود پیدا کرده است، صنعت سرگرمی است.

آمازون پرایم (Amazon Prime)

۱۲ سال پیش آمازون یک سرویس اشتراکی به نام «آمازون پرایم» راه‌اندازی کرد. کاربران این سرویس که برای آن‌ها امکان پخش آنلاین موسیقی و ویدیو را فراهم می‌کند، که می‌توانند اشتراک آن را به شکل ماهانه یا سالانه خریداری کنند. همچنین این سرویس برای اعضایی که اشتراک تهیه کرده‌اند، ارسال محصولات آمازون را رایگان می‌کند.

آمازون موزیک (Amazon music)

آمازون موزیک هم یکی دیگر از سرویس‌هایی است که آمازون به کاربران خود ارائه می‌دهد؛ سرویسی که در سال ۲۰۰۷ راه‌اندازی شد. آمازون موزیک، یک فروشگاه آنلاین خرید موسیقی و همچنین سرویسی برای شنیدن موسیقی است. آمازون موزیک بیش از ۲۰ میلیون آهنگ از صدها هزار هنرمند و لیبل را در اختیار دوستداران موسیقی قرار می‌دهد.

سرویس وب AWS (Amazon Web Services)

آمازون حتی فراتر از صنعت سرگرمی و موسیقی رفته است. آن‌ها قبل از اینکه آمازون موزیک را راه‌اندازی کنند، ابتدا از یک سرویس وب که می‌توان گفت در آن زمان بازی را عوض کرد و به‌سطح دیگری برد، رونمایی کردند. این سرویس اکنون به یکی از سودآورترین بخش‌های آمازون تبدیل شده است: سرویس وب آمازون که به اختصار AWS نامیده می‌شود، خدمات رایانش ابری ارائه می‌دهد.

اگر نمی‌دانید خدمات رانش ابری (cloud computing services) چیست، در توضیح آن می‌توان گفت که همه‌چیز! این سرویس شامل سرورها، فضاهای ذخیره‌سازی و پایگاه‌های اطلاعاتی و بسیاری سرویس‌های دیگر می‌شود. تقریبا هرکاری که در اینترنت انجام می‌دهید، بر پایه مجموعه‌ای از این امکانات است که سرویس‌های وب ارائه می‌دهند.

آمازون با راه اندازی این سرویس وب نه‌تنها خودش را بی‌نیاز کرد بلکه خدماتی همچون فضای ذخیره‌سازی، هاست وبسایت و دیتا بیس و… را برای شرکت‌های بزرگ دیگر هم فراهم کرد. AWS همزمان با تلاش بی‌وقفه آمازون در زمینه فناوری‌های پیشرو، راه‌اندازی شد. این تلاش‌ها همه در این جهت بود که آمازون را همواره در خط مقدم خرده‌فروشی نگه دارند.

آمازون با ساختن همچین تکنولوژی بی‌نظیری برای خودش، نه‌تنها قادر بود که برای مشتریان خود فرآیند خرید آنلاین را سریع‌ و بی‌دردسر کند و تحویل‌هایش را در خریدهای چندگانه بهبود بخشد، بلکه پی برد این تکنولوژی به‌خودی خود می‌تواند یک ایده بیزنسی باشد.

آمازون فرش (AmazonFresh)

با استفاده از تکنولوژی پیشرفته آن، آمازون همچنین با معرفی «آمازون فِرِش» سعی کرد وارد بخش خرده فروشی مواد غذایی هم بشود. این سرویس به مصرف‌کنندگان اجازه می‌دهد اقلام خواربار تازه‌ای مانند غذاهای دریایی، گوشت، میوه و سبزیجات سفارش دهند و ظرف چند ساعت درب منزل تحویل بگیرند.

آمازون کیندل (Amazon Kindle)

در کنار این نوآوری‌ها، این غول دنیای ایکامرس (تجارت الکترونیکی) همچنان به ورود به بازارهای مختلف ادامه می‌دهد اما هسته اصلی‌اش را هرگز فراموش نکرده است: کتاب‌ها! آمازون سال‌ها قبل شیوه کتاب خریدن انسان‌ها را تغییر داده و این‌بار تصمیم گرفت که حتی نحوه کتاب خواندن آن‌ها را هم دستخوشِ تغییرات نوآورانه و شگفت‌انگیز کند. آن‌ها «آمازون کیندل» را معرفی و به بازار عرضه کردند.

این دستگاه برای کاربران این امکان را فراهم می‌کند تا به منبع وسیعی از کتاب‌ها دسترسی داشته باشند، از میان آن‌ها انتخاب کرده، آنلاین خرید کنند و همان‌جا در دستگاه کیندل‌شان که کتابی الکترونیکی است آن را بخوانند. در کنار کتاب‌ها آن‌ها به آرشیو مجلات، مجلات تازه منتشر شده، روزنامه‌ها و خلاصه هرچیزی که در فروشگاه کیندل برایشان جالب باشد، دسترسی خواهند داشت.

آمازون پرایم واردروب (Amazon Prime Wardrobe)

حال که مردم می‌توانند کتاب و خواربار از آمازون سفارش دهند، چرا لباس و پوشاک نه؟ پس به‌همین منظور آن‌ها آمازون پرایم واردروب را راه‌اندازی و معرفی کردند. یک حرکت هوشمندانه برای متحول کردن صنعت مد آنلاین! این اتفاق به کاربران آمازون پرایم این امکان را داد تا لباس‌ها را امتحان کنند و آن‌هایی که دوست نداشتند را به صورت رایگان برگشت بزنند.

آمازون با پا گذاشتن به قلمرو کسب و کارهای مختلف، ساز و کار بسیاری از صنایع را متحول ساخته است. آن‌ها با استفاده از تکنولوژی برای تغییر روش خرید و خواندن کتاب، خرید لباس، خرید خواروبار و تامین سرگرمی شیوه‌های مدرن ارائه کرده‌اند.

آمازون همواره در حال گسترش و تنوع بخشیدن به بخش‌های مختلف خود است و تقریباً تمام صنایع را تحت تأثیر قرار خواهد داد. با توجه به گستردگی‌ای که این شرکت اخیراً به آن دست یافته است، واضح است تا زمانی که بر تمام جنبه‌های خرده فروشی تسلط پیدا نکند، متوقف نخواهد شد.

آمازون؛ غولی که شرکت‌های بزرگ را بلعید!

یکی از مهم‌ترین چیزهایی که به بیزوس برای تبدیل شدن به غول بزرگ دنیای خرده فروشی کمک کرده است، خرید و ادغام شرکت‌های بزرگ با آمازون است. یکی از قابل‌توجه‌ترینِ آن‌ها، تصاحب ۸۵۰ میلیون دلاری کمپانی زاپوس (Zappos) است؛ یک فروشنده آنلاین لباس و کفش.

جدا از زاپوس، از شرکت‌های دیگری که توسط این کمپانی ایکامرس خریداری شده‌اند، می‌توان به پلنت‌آل (PlanetAll / اولین شبکه اجتماعی)، بزرگترین وبسایت فیلم IMDb، دیتابیس وبسایت گودریدز (Goodreads) و وبسایتی که اخیرا به این لیست اضافه شده است، هول فودز (Whole Foods) که مربوط به مواد غذایی ارگانیک است، اشاره کرد.

حتما بخوانید! تجارت B2B: بزرگترین فرصت تجاری در سال ۲۰۲۴

هول فودز (Whole Foods)

در سال ۲۰۱۷ این شرکت پس از این‌ که اعلام کرد شرکت هول‌فودز را به قیمت ۱۳.۷ میلیارد دلار خریده است در سراسر جهان خبرساز شد: بزرگ‌ترین معامله‌ای که تابحال در این زمینه صورت گرفته است!

خبری که برای کل صنعت خرده فروشی خبری تکان دهنده و مبهوت کننده بود. از زبان از برخی که این خرید را بهترین معامله سال می‌دانستند:

«می‌شد انتظار داشت که آمازون گامی برای ارائه خدمات بهتر به مشتریان مواد خوراکی خود بردارد. این خرید گامی در این جهت بود که به مشتریان کمک می‌کند تا هم به صورت فیزیکی و هم به صورت آنلاین، به محصولات آمازون دسترسی داشته باشند».

• مارک همریک، تحلیل‌گر ارشد اقتصادی در Bankrate.com

«خرید هول‌فودز توسط آمازون برای استراتژی این شرکت در شاخه خواربارفروشی مناسب است. خرید مواد غذایی تازه، از آن معدود مواردی است که هنوز توسط اینترنت مختل نشده است و مشتریان بسیاری آن‌ها رو حضوری تهیه می‌کنند».

• جیسون گلدبرگ، معاون بازرگانی شرکت Razorfish

«این خبر خوبی برای مصرف کنندگان است. همینطور برای هر کسی که امیدوار است در هزینه‌هایی خرید مواد غذایی صرفه‌جویی کند، فوق‌العاده خواهد بود».

• فیل لمپرت، بنیانگذار SupermarketGuru.com

آمازون در کشورهای مختلف دنیا

همچنان که آمازون در حال گسترش در صنایع مختلف است، در حال گسترش پیدا کردن به مناطق مختلف نیز هست. در حالی که مشتریان در استرالیا می‌توانند از آمازون سفارش دهند، این شرکت به دنبال راه‌اندازی مراکز لجستیکی در استرالیاست، در این صورت مشتریان استرالیایی آمازون می‌توانند از ویژگی‌هایی مانند دریافت محصول در همان روز یا روز بعد استفاده کنند.

این امر همچنین منجر به این می‌شود تا مصرف‌کنندگان به جای دریافت کالایی که از آمریکا وارد شده، کالا را از خرده‌فروشی‌ای در استرالیا دریافت کنند. و در زمینه فناوری؟ آمازون همیشه مرزها را در می‌نوردد – آزمایش‌های ارسال با پهپاد نمونه‌ای معروف از این‌هاست.

رقبای آمازون

یکی از راه‌های شناخت وضعیت فعلی و تصور پیدا کردن از آینده یک شرکت بررسی رقبای آن شرکت است. از آن‌جایی که فعالیت‌های بسیار متنوعی دارد، شناخت رقبایش کار پیچیده‌ای است. چرا که در هر یک از این صنایع با رقبای مختلفی دست و پنجه نرم می‌کند.

بنابراین بهترین کار جهت بررسی رقبای این شرکت، تقسیم فعالیت‌هایش به چند بخش است. تا در هر حوزه با رقبای همان بخش آشنا شویم:

• در دنیای استریمینگ موسیقی، فیلم و… می‌توان به نتفلیکس (Netflix) و اسپاتیفای (Spotify) اشاره کرد.
• در حوزه خدمات رایانش ابری باید به سرویس‌های مایکروسافت آژور (Microsoft Azure) و فضای ابری گوگل (Googl Cloud Platform) اشاره کرد.

• در زمینه خرده فروشی آنلاین و ایکامرس (تجارت الکترونیک) باید شرکت‌هایی مانند علی‌بابا (Alibaba)، ای‌بی (eBay) و جی‌دی (JD) را در نظر گرفت.

• در خرده‌فروشی فیزیکی باید به شرکت بزرگ والمارت (Walmart) و هوم دیپات (Home Depot) اشاره کرد.

حقایق جالب درباره آمازون

همیشه کسب و کارهایی که بسیار ساده و معمولی و بدون خرج آن‌چنانی شروع می‌کند و بعدها تبدیل به غولی در زمینه فعالیت‌شان می‌شوند، داستان‌های جالبی را پشت سر گذاشته‌اند. در اینجا به برخی موارد جالب در داستان آمازون و البته حقایقی از دستاوردهای آمازون که شاید بسیاری از افراد ندانند، اشاره می‌کنیم.

زنگوله

در آن زمان که آمازون به تازگی شروع به کار کرده بود، هر بار که یک مشتری خریدی را ثبت می‌کرد، زنگوله‌ای به صدا در می‌آمد. کارمند سابق آمازون جاناتان کوچمر می‌گوید: «ما در آن زمان زنگوله‌ای کوچک داشتیم که هربار سفارش کتابی ثبت می‌شد، زنگ می‌خورد. همه ما درحال کارکردن بودیم که با به صدا در آمدن زنگ ناگهان می‌گفتیم، آی! ما یک کتاب فروختیم!»

بیش از ۱.۲۵ میلیون کارمند!

آمازون تا پایان سال ۲۰۲۰، ۱.۲۷۱ میلیون نفر را در سراسر جهان استخدام کرده است که بیشتر از مجموع کارکنان گوگل، فیسبوک (متای کنونی) و علی بابا است. این شرکت در پایان سه ماهه دوم موفق شد تعداد کارکنان خود را ۵۱ درصد نسبت به سال قبل افزایش دهد.

تحویل درب منزل با پهباد

آمازون با توجه به همان ویژگی شخصیتی وسواس‌گونه‌اش در کسب رضایت مشتریان و همین‌طور راحت‌تر کردن زندگی‌شان. بر سیستم آینده‌نگری سرمایه‌گذاری کرده است که به آمازون این امکان را می‌دهد تا با استفاده از پهپادهای کوچک، بسته‌ها را ظرف مدت ۳۰ دقیقه به مشتریان تحویل دهد. این سرویس همچنان برای ایالات متحده و سایر کشورها در حال توسعه است.

سخن پایانی

با وجود همه نقاط برجسته‌ای که در کارنامه آمازون وجود دارد، شکی در این نیست که آمازون تمام این تلاش‌ها را در راستای به حقیقت پیوند زدن شعار خود انجام داده است: «فروشگاه همه‌چیز!». آمازون به بسیاری از جنبه‌های زندگی روزمره مردم رسیده است و هر آنچه را که نیاز دارند با کمترین قیمت ممکن در اختیار مشتریانش می‌گذارد.

جهان ممکن است برای اختراعات و نوآوری‌های آینده خود آمادگی نداشته باشد. اما یک چیز حتمی است. آمازون همچنان با وسواس به یافتن راه‌های جدیدی برای آسان و آسان‌تر کردن زندگی ما، ادامه خواهد داد.

سوالات متداول داستان کسب و کار آمازون

موسس آمازون چه کسی است؟

جف پرستون بیزوس، متولد ۱۲ ژانویه ۱۹۶۴ در آلبوکرکی نیومکزیکو، سرمایه‌گذار در زمینه اینترنت، رئیس اجرایی هیئت مدیره، مؤسس و مدیرعامل ارشد سابق شرکت آمازون بزرگ‌ترین شرکت خرده‌فروشی آنلاین در جهان است.

چرا آمازون از منظر درآمد بزرگترین شرکت اینترنتی در جهان است؟

آن‌ها درآمدی بالغ بر ۱۳۵.۹۸ میلیارد دلار در سال ۲۰۱۶ کسب کرده‌اند. این رکوردشکنی در فروش، آمازون را از منظر درآمد، به بزرگترین شرکت اینترنتی در جهان تبدیل کرده است.

چه چیزی به جف بیزوس برای تبدیل شدن به غول بزرگ دنیای خرده فروشی آنلاین کمک کرده است؟

یکی از مهم‌ترین چیزهایی که به بیزوس برای تبدیل شدن به غول بزرگ دنیای خرده فروشی کمک کرده، خرید و ادغام شرکت‌های بزرگ با آمازون است. یکی از قابل توجه ترینِ آن‌ها، تصاحب ۸۵۰ میلیون دلاری کمپانی زاپوس (Zappos) است. یک فروشنده آنلاین لباس و کفش.