یکی از مهم‌ترین معضل‌های فروشگاه‌های اینترنتی، سر و کله زدن با سرویس‌های مختلف پستی برای ارسال بسته‌های مشتری‌هاشون هست. جدال همیشگی فروشگاه‌های اینترنتی برای گرفتن پایین‌ترین قیمت از شرکت‌های پستی و در طرف مقابل، تلاش شرکت‌های پستی برای ایجاد تعهد بیشترین تعداد سفارش روزانه برای فرستنده است و این تقابل در نهایت باعث می‌شود تا ارتباط بازنده-بازنده میان فروشگاه آنلاین و شرکت‌های پستی شکل بگیرد. چطور هزینه‌های پستی فروشگاه آنلاین رو بهینه کنیم؟
یعنی شرکت پستی معتقد است که این همکاری برای آن سودآوری مورد نظر را ندارد و از طرفی فروشگاه آنلاین هم در صدد پیدا کردن زمان مناسبی برای مذاکره مجدد قیمت با شرکت پستی یا پیدا کردن سرویس جایگزین پستی با قیمتی کمتر است.
عوامل این نارضایتی کدامند؟
با نگاهی اجمالی به عملکرد فروشگاه‌های اینترنتی و شرکت‌های پستی، متوجه چند نکته بارز می‌شویم:
۱) فروشگاه‌های آنلاین غالبا با بیش از یک شرکت پستی فرایند ارسال سفارش‌های خود را انجام می‌دهند. این موضوع اغلب به دلیل تفاوت سطح خدمات و محدوده جغرافیایی تحت پوشش شرکت‌های پستی است. همچنین فروشگاه‌های آنلاین همیشه تلاش می‌کنند که از وابستگی صرفا به یک شرکت پستی پرهیز کنند تا در زمان اختلال در سرویس یا جهت مذاکرات قیمت و سطح خدمات دچار مشکل نشوند.
۲) تقریبا تمامی فروشندگان آنلاین از خدمات شرکت پست جمهوری اسلامی به عنوان یکی از شرکت‌های پستی استفاده می‌کنند. دلیل واضح آن محدوده جغرافیایی وسیع تحت پوشش این شرکت است که امکان ارسال سفارش به کل ایران را برای فروشگاه‌های آنلاین فراهم می‌کند و شرکت دیگری این وسعت را ندارد.
۳) شرکت‌های پستی بخش حداکثر ظرفیت خود را به تعداد انگشت شماری از فروشگاه‌های آنلاین/ مشتری اختصاص داده‌اند که ترافیک بالایی دارند و وابستگی درآمدی بالایی به این تعداد مشتری خاص دارند. این موضوع با هدف ایجاد درآمدی پایدار از تعداد مشخصی مشتری انجام می‌شود که از طرف دیگر، باعث عدم توانایی شرکت‌های پستی در ارائه سطح خدمت مناسب به سایر مشتریان می‌شود.
۴) فروشگاه‌های آنلاین همواره از ضعف شرکت‌های پستی در حوزه تکنولوژی ناراضی هستند، اگرچه شرکت‌های پستی نیز برای این نقص اقدام مناسبی انجام نداده‌اند.
۵) شرکت‌های پستی همیشه از قیمت‌های پایین مورد مطالبه مشتریان بزرگ خود که معمولا فروشگاه‌های آنلاین هستند ناراضی هستند و این موضوع باعث می‌شود در مقاطع زمانی حساس مانند کمپین‌ها یا فروش‌های مناسبتی، با فروشگاه‌های آنلاین همراهی نمی‌کنند یا هزینه‌های بیشتری از آن‌ها مطالبه می‌کنند.
موارد بالا نشان می‌دهد که همکاری فروشگاه‌های آنلاین با شرکت‌های پستی، همکاری مناسب برد-برد نیست و در واقع همکاری شکننده با ریسک بالا برای هر دو طرف ماجرا است. در نتیجه خواسته هر دو طرف از این همکاری باید تغییر کند تا بتوانند برای یکدیگر ارزش خلق کنند و همکاری مطمئن، قابل توسعه و همراه با رضایت را برای یکدیگر داشته باشند.
برای این تغییر، هر یک از طرفین باید به سوال‌های زیر پاسخ بدهند:
فروشگاه‌های آنلاین:
– چه کسی باید هزینه ارسال را پرداخت کند؟
– آیا تهاتر هزینه ارسال و حاشیه سود سفارش‌ها درست است؟
– چه زمانی باید هزینه ارسال را از مشتری دریافت کرد؟
– نحوه محاسبه هزینه ارسال برای مشتریان باید چطور انجام شود؟
– هزینه ارسال به ازای هر سفارش اهمیت دارد، یا میانگین هزینه ارسال سفارش‌ها؟
– تنوع سرویس‌های ارسال برای مشتریان چقدر اهمیت دارد؟
– ارسال رایگان، قابلیت ویژه است یا تله بزرگ؟
شرکت‌های پستی:
– کدام مشتریان بهترین گزینه برای من است؟
– چطور مشتریان خود را حاضر به پرداخت هزینه متناسب با سرویس کنیم؟
– چطور درآمد خود را از فروشگاه‌های آنلاین افزایش بدهیم؟
– فروشگاه‌های آنلاین پایداری کسب و کار یا تله زیان؟
